scopes davası ne demek?

Scopes Davası

Scopes Davası, resmi adıyla Tennessee Eyaleti - John Thomas Scopes davası, 1925 yılında ABD'de büyük yankı uyandıran ve "Maymun Davası" olarak da bilinen hukuki bir mücadeledir. Dava, Dayton, Tennessee'de bir lise öğretmeni olan John Scopes'un, Butler Yasası olarak bilinen ve okullarda evrim teorisini öğretmeyi yasaklayan bir yasayı ihlal etmekle suçlanması üzerine başlamıştır.

Davanın Temel Unsurları:

• Arka Plan: Tennessee'de 1925 yılında kabul edilen Butler Yasası (https://www.nedemek.page/kavramlar/Butler%20Yasası), insanın İncil'deki yaratılış hikayesine aykırı olarak evrimleştiği yönündeki teorilerin devlet okullarında öğretilmesini suç sayıyordu.
• John Scopes: John Scopes (https://www.nedemek.page/kavramlar/John%20Scopes), Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği'nin (ACLU) meydan okuması üzerine, evrim teorisini öğretmeyi kabul ederek kendini gönüllü olarak davalık etti.
• Savunma ve İddia: Davada, Scopes'un savunmasını ünlü avukat Clarence Darrow (https://www.nedemek.page/kavramlar/Clarence%20Darrow) üstlenirken, iddia makamını ise eski ABD Dışişleri Bakanı ve üç kez başkan adayı olmuş William Jennings Bryan (https://www.nedemek.page/kavramlar/William%20Jennings%20Bryan) temsil etti.
• Davanın Seyri: Dava, din ve bilim arasındaki çatışmayı, ifade özgürlüğünü ve eğitimde neyin öğretilmesi gerektiği gibi temel konuları gündeme getirdi. Darrow, Bryan'ı İncil'in kelimesi kelimesine yorumlanmasının bilimsel gerçeklerle çeliştiği noktasında sorgulayarak zor durumda bıraktı.
• Sonuç: Scopes, yasayı ihlal etmekten suçlu bulundu ve 100 dolar para cezasına çarptırıldı. Ancak, daha sonra Tennessee Yüksek Mahkemesi, teknik bir nedenden dolayı cezayı bozdu.

Davanın Önemi:

Scopes Davası (https://www.nedemek.page/kavramlar/Scopes%20Davası), Amerikan toplumunda din ve bilim arasındaki gerilimi gözler önüne serdi ve modernleşme ile gelenekçilik arasındaki çatışmayı simgeledi. Dava, ifade özgürlüğü ve eğitimde bilimselliğin önemi gibi konuları tartışmaya açarak, kamuoyunun bu konulardaki farkındalığını artırdı. Ayrıca, davanın medyada geniş yer bulması, evrim teorisinin daha geniş kitlelere ulaşmasını sağladı.